Mỗi năm, hơn 26.000 người Việt Nam phải đối mặt với căn bệnh ung thư phổi – sát thủ gây tử vong hàng đầu do ung thư. Hút thuốc lá là thủ phạm chính, chiếm tới 90% các trường hợp. Khói thuốc chứa hàng nghìn hóa chất độc hại, gây tổn thương tế bào phổi và đột biến gen. Ngoài ra, ô nhiễm môi trường, tiếp xúc với chất độc hại và yếu tố di truyền cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Ban đầu, ung thư phổi thường không biểu hiện triệu chứng rõ rệt. Khi bệnh tiến triển, bạn có thể nhận thấy những dấu hiệu như ho dai dẳng (trên 2 tuần), ho ra máu, đau tức ngực, khó thở, khàn tiếng, sụt cân không rõ nguyên nhân và mệt mỏi triền miên. Ở giai đoạn cuối, đau xương, đau đầu (do di căn não) và phù mặt cũng xuất hiện.
Phát hiện sớm ung thư phổi ở giai đoạn I (khối u nhỏ hơn 4cm, chưa di căn) giúp tăng tỷ lệ sống sót lên đến 90% sau 5 năm. Tuy nhiên, ở giai đoạn muộn (III-IV), tỷ lệ này giảm thảm hại xuống dưới 20%. Vì vậy, tầm soát ung thư phổi định kỳ là vô cùng quan trọng, đặc biệt với những người hút thuốc lá trên 30 năm. Chụp CT liều thấp là phương pháp hiệu quả, giúp phát hiện các tổn thương nhỏ chỉ 2-3mm.
Những đối tượng có nguy cơ cao cần chú ý tầm soát: người hút thuốc lá lâu năm (trên 20 năm), có tiền sử gia đình mắc ung thư phổi, tiếp xúc với amiăng hoặc khí radon trong công việc, hoặc người bệnh phổi mạn tính. Mặc dù ung thư phổi không di truyền trực tiếp, nhưng đột biến gen trong gia đình có thể làm tăng nguy cơ lên 2-3 lần. Những người có tiền sử gia đình nên bắt đầu tầm soát sớm từ 40 tuổi.
Để phòng ngừa ung thư phổi, hãy từ bỏ thuốc lá, tránh khói thuốc thụ động và các chất độc hại. Đeo khẩu trang khi ở nơi ô nhiễm, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh (nhiều rau xanh, vitamin C và E), và tập thể dục đều đặn để tăng cường sức đề kháng. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe của chính mình!
