Thị trường chip AI (trí tuệ nhân tạo) trị giá hàng tỷ USD đang trải qua một cú sốc lớn khi Nvidia, gã khổng lồ từng nắm giữ vị thế thống trị tuyệt đối, bất ngờ hứng chịu đòn giáng mạnh từ một đối thủ không tưởng: Google. Đây không phải là một đối thủ truyền thống như AMD, mà là một ‘tay chơi’ mới đầy tham vọng trong lĩnh vực phần cứng.
Thông tin này ngay lập tức đã thổi bay 115 tỷ USD giá trị thị trường của Nvidia, đẩy cổ phiếu của công ty vào đà sụt giảm mạnh. Tình hình căng thẳng đến mức CEO Jensen Huang phải đích thân lên tiếng trấn an giới đầu tư – một động thái hiếm thấy từ vị thuyền trưởng của đế chế chip đồ họa.
**Mất vị thế**
Trong những tuần gần đây, Nvidia, ‘ông vua’ của thị trường chip AI, bỗng trở thành tâm điểm chú ý không chỉ vì những thành công rực rỡ mà còn vì những thách thức tiềm ẩn đến từ Google. Diễn biến này buộc Jensen Huang phải công khai khẳng định vị thế dẫn đầu của công ty, phá vỡ sự im lặng thường thấy của Nvidia trước các đối thủ cạnh tranh.
Cụ thể, trong phiên giao dịch ngày 25/11/2025, cổ phiếu Nvidia đã giảm 2,6% khi đóng cửa, sau khi đã mất tới 7% trong phiên đầu ngày. Đà giảm này không chỉ dừng lại ở Nvidia mà còn lan rộng sang các đối tác quan trọng như nhà sản xuất máy chủ Super Micro Computer (giảm 2,5%) và tập đoàn phần mềm Oracle (giảm 1,6%) – vốn đã cam kết chi hàng tỷ USD cho các hệ thống hiệu suất cao của Nvidia. Các nhà điều hành trung tâm dữ liệu AI như CoreWeave (Nvidia sở hữu 6% cổ phần) và Nebius cũng chịu chung số phận với mức giảm lần lượt là 3,1% và 3,3%.
Nguyên nhân trực tiếp gây ra ‘cơn địa chấn’ này chính là sự xuất hiện của Gemini 3, mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) mới nhất của Google, được giới chuyên môn đánh giá là đã vượt trội hơn ChatGPT của OpenAI ở nhiều khía cạnh. Điều đáng chú ý nhất là Gemini 3 được đào tạo hoàn toàn bằng Bộ xử lý Tensor (TPU) – loại chip chuyên dụng do chính Google thiết kế, thay vì sử dụng các GPU H100 hay A100 đắt đỏ của Nvidia.
Không như GPU vốn linh hoạt và đa năng, TPU được thiết kế tối ưu hóa đặc biệt cho các tác vụ AI chuyên biệt. Thành công của Gemini 3 đã chứng minh một cách không thể chối cãi: có một con đường thay thế hiệu quả để xây dựng siêu AI mà không cần dựa vào phần cứng của Nvidia. Google đã tạo ra một lợi thế mô hình dọc độc nhất vô nhị bằng cách tự phát triển cả phần cứng (TPU), phần mềm và mô hình AI (Gemini), giúp họ tối ưu hóa kiến trúc chip để phù hợp hoàn hảo với thuật toán của mình – một điều mà các đối thủ khó lòng sao chép.
**Mối đe dọa trực tiếp**
Mối đe dọa không chỉ dừng lại ở việc Google tự dùng chip. TPU trước đây chủ yếu phục vụ nhu cầu nội bộ hoặc cho thuê qua dịch vụ đám mây của Google. Tuy nhiên, các báo cáo gần đây cho thấy Google đang đàm phán để bán TPU trực tiếp cho các khách hàng tiềm năng, bao gồm cả Meta – một trong những ‘tay chơi’ tiêu thụ chip Nvidia nhiều nhất trên thế giới. Đây là tín hiệu quan trọng, báo hiệu sự thay đổi trong chiến lược thị trường, khi một trong những khách hàng lớn và chiến lược của Nvidia đang cân nhắc chuyển sang phần cứng của Google.
Việc Google trực tiếp bán chip đã biến gã khổng lồ tìm kiếm thành đối thủ cạnh tranh trực tiếp trong mảng phần cứng mà Nvidia đang thống trị. Nếu Meta, cùng với OpenAI, đồng ý chi hàng tỷ USD để mua TPU từ Google, đó sẽ là một đòn giáng mạnh vào doanh thu và tâm lý thị trường của Nvidia, kéo theo sự sụt giảm của các đối tác liên quan.
Đối mặt với ‘cơn chấn động DeepSeek’ này, CEO Jensen Huang đã buộc phải lên tiếng thông qua một tuyên bố công khai trên X để dập tắt nỗi sợ hãi của thị trường. Ông không hề phủ nhận sự thành công của Google mà còn bày tỏ sự ‘vui mừng’ với những tiến bộ đó. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng: ‘Nvidia đi trước ngành công nghiệp một thế hệ, đó là nền tảng duy nhất chạy mọi mô hình AI và thực hiện nó ở mọi nơi diễn ra điện toán.’
Lời khẳng định này nhằm trấn an rằng, mặc dù TPU của Google rất hiệu quả cho các mô hình của riêng họ, GPU của Nvidia vẫn là nền tảng linh hoạt và phổ quát nhất, có khả năng vận hành mọi loại mô hình AI (bao gồm cả các mô hình cũ, mô hình của các công ty khởi nghiệp và các ứng dụng AI chuyên biệt khác). Tuy nhiên, cuộc cạnh tranh giữa GPU và TPU không chỉ là câu chuyện công nghệ mà còn là câu chuyện về chiến lược thị trường và tâm lý khách hàng. Các tập đoàn lớn đang cân nhắc yếu tố chi phí, hiệu năng và tiêu thụ năng lượng.
Nếu TPU của Google chứng minh được lợi thế về hiệu quả năng lượng và chi phí, các trung tâm dữ liệu quy mô lớn có thể bắt đầu đa dạng hóa phần cứng, giảm sự phụ thuộc vào Nvidia. Đây chính là ‘mối đe dọa’ khiến Nvidia phải phản ứng công khai, một bước đi nhằm bảo vệ vị thế thống trị trên thị trường.
Rõ ràng, cuộc đối đầu giữa Nvidia và Google đang mở ra một thời kỳ cạnh tranh mới trong lĩnh vực AI. Nếu Nvidia từng gần như độc quyền trong thị trường chip AI, thì nay các lựa chọn đa dạng từ Google và những công ty khác có thể định hình lại bản đồ ngành. Việc CEO Jensen Huang lên tiếng không chỉ để khẳng định công nghệ của Nvidia mà còn để truyền tải thông điệp rằng, bất chấp áp lực từ các đối thủ, công ty vẫn là người dẫn đầu trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo. Thị trường chip AI giờ đây không chỉ là sân chơi công nghệ mà còn là một cuộc chiến chiến lược giữa các ông lớn, nơi mọi bước đi của Google đều có thể tạo ra những ‘cú sốc’ mới, buộc Nvidia phải vừa củng cố lợi thế, vừa tìm cách duy trì niềm tin của nhà đầu tư.
