Ukraine và Thụy Điển vừa ký kết một thỏa thuận đầy tiềm năng: Stockholm có thể bán tới 150 tiêm kích Gripen cho Kiev, một đơn hàng kỷ lục! Thỏa thuận này có thể mất đến 3 năm để hoàn tất, nhưng Ukraine muốn bắt đầu nhận Gripen từ năm 2026. Phiên bản nào sẽ được chuyển giao? Có lẽ là những chiếc Gripen C/D đã qua sử dụng.
JAS 39 Gripen, ‘con cưng’ của Saab (Thụy Điển), đã phục vụ trong quân đội 7 nước kể từ năm 1996. Vậy, Gripen có gì đặc biệt?
Mẫu C/D có bán kính chiến đấu 800 km, trang bị pháo 27mm và mang được 5,3 tấn vũ khí. Phiên bản E/F còn ấn tượng hơn: đạt tốc độ siêu thanh mà không cần tăng lực, bán kính chiến đấu lên đến 1.500 km và tải trọng vũ khí 7,2 tấn.
Vậy tại sao Ukraine lại ‘quay xe’ với Gripen?
Các chuyên gia chỉ ra rằng Gripen dễ bảo trì và vận hành hơn F-16, lại có thể cất hạ cánh trên đường cao tốc, phù hợp với tình hình chiến sự hiện tại ở Ukraine, khi các căn cứ không quân thường xuyên bị tấn công. Hệ thống tác chiến điện tử của Gripen cũng được tối ưu hóa để đối phó với chiến đấu cơ và radar Nga.
Tuy nhiên, việc Ukraine sử dụng Gripen cũng có nhiều thách thức, như khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn cung phụ tùng và bảo trì từ các nước ngoài Thụy Điển. Liệu Gripen có thực sự là ‘game-changer’ cho không quân Ukraine? Thời gian sẽ trả lời.