Việt Nam đang chứng kiến một bước tiến lớn trong cuộc chiến chống lại bệnh viêm gan, với dự án nghiên cứu HEP-D – quy mô lớn nhất từ trước đến nay về viêm gan D. Đây là sự hợp tác chiến lược giữa Viện Nghiên cứu Tâm Anh, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và Viện Nghiên cứu Vi sinh và Chống dịch Stanford (Mỹ).
Mục tiêu chính của nghiên cứu HEP-D là đánh giá tỷ lệ nhiễm virus viêm gan siêu vi D (HDV) trên gần 2.500 bệnh nhân viêm gan siêu vi B mạn tính trên toàn quốc. Điều này không chỉ mang lại cơ hội phát hiện sớm cho những người đồng nhiễm viêm gan B-D (vốn có nguy cơ tiến triển xơ gan và ung thư gan cao gấp 2-3 lần) mà còn tạo tiền đề cho các chương trình nghiên cứu và phát triển thuốc điều trị viêm gan D trong tương lai gần.
Bác sĩ Phương Lễ Trí, Giám đốc Điều hành Viện Nghiên cứu Tâm Anh, cho biết các bệnh nhân từ 16 tuổi trở lên đã được chẩn đoán viêm gan B mạn tính có thể tham gia. Quy trình đơn giản: chỉ cần một lần thăm khám để lấy mẫu máu xét nghiệm HDV. Đặc biệt, toàn bộ chi phí xét nghiệm sẽ được miễn phí, cùng với hỗ trợ một phần chi phí đi lại. Việc tham gia hoàn toàn tự nguyện và bệnh nhân có thể rút lui bất cứ lúc nào.
Nhận thức được sự phức tạp của xét nghiệm viêm gan D so với viêm gan B thông thường, Bệnh viện Tâm Anh đã đầu tư hàng chục tỷ đồng vào hệ thống trang thiết bị chuyên dụng hiện đại, bao gồm máy BioDot và LI-COR Odyssey DLx của Mỹ. Các chuyên gia từ Viện Vi sinh và Chống dịch Stanford đã trực tiếp đào tạo đội ngũ bác sĩ và kỹ thuật viên của Tâm Anh về kỹ thuật Q-MAC. Kỹ thuật này dựa trên phương pháp bắt giữ kháng thể trên vi mảng định lượng, giúp phát hiện kháng thể IgG kháng virus viêm gan D với độ nhạy và đặc hiệu cao, đã được kiểm chứng so với các phương pháp khác như ELISA, Western blot và xét nghiệm HDV RNA. Kỹ thuật này đặc biệt hữu ích trong việc xác định tỷ lệ lưu hành viêm gan D ở các quần thể có nguy cơ ung thư gan cao bất thường.
Dự án HEP-D không chỉ có ý nghĩa chuyên môn mà còn mang giá trị xã hội sâu sắc. Với việc tài trợ miễn phí cho gần 2.500 ca xét nghiệm ban đầu, Viện Nghiên cứu Tâm Anh khuyến khích người bệnh viêm gan B chủ động tầm soát đồng nhiễm HDV, từ đó xây dựng chiến lược kiểm soát bệnh hiệu quả, duy trì sức khỏe lâu dài cho bản thân và góp phần bảo vệ cộng đồng.
Hiện Việt Nam có khoảng 10 triệu người nhiễm viêm gan B, nhưng đa số chưa từng được tầm soát viêm gan D. Nghiên cứu HEP-D sẽ là một cơ hội lớn để Việt Nam chuẩn hóa quy trình tầm soát, nâng cao năng lực chẩn đoán bệnh gan theo tiêu chuẩn toàn cầu và sẵn sàng tiếp nhận các thuốc điều trị viêm gan D tiên tiến khi được phê duyệt.
Nghiên cứu sẽ triển khai tại các Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM và Hà Nội, cùng Bệnh viện Bạch Mai, từ tháng 11/2025 đến tháng 7/2026. Việc thu tuyển bệnh nhân bắt đầu từ ngày 25/11/2025. Để biết thêm thông tin và đăng ký tham gia, độc giả có thể liên hệ hotline: 0287 102 6789 (TP.HCM), 0247 106 6858 (Hà Nội) hoặc qua email cskh@tahospital.vn.
