Thị trấn Utqiagvik, nằm tận cùng phía Bắc của nước Mỹ, đang chuẩn bị đón nhận một hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ: Đêm Cực kéo dài 64 ngày. Trong suốt quãng thời gian này, cư dân sẽ phải tạm biệt ánh mặt trời trực tiếp, một trải nghiệm chỉ có ở những vùng cực địa, gây ra bởi sự nghiêng của trục Trái Đất.
Nằm cách Fairbanks khoảng 805 km về phía tây bắc, thị trấn với khoảng 4.400 dân này đã quá quen thuộc với những điều kiện thời tiết vô cùng khắc nghiệt.
Dù không có mặt trời, bầu trời sẽ không hoàn toàn chìm trong bóng tối. Mỗi ngày, cư dân vẫn sẽ được chiêm ngưỡng vài giờ chạng vạng xanh nhạt huyền ảo, thường xuất hiện ngay trước bình minh. Tuy nhiên, việc thiếu vắng ánh sáng và hơi ấm mặt trời sẽ khiến nhiệt độ nơi đây giảm sâu một cách đáng kể.
Đêm Cực không chỉ là một trải nghiệm độc đáo mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành xoáy cực (polar vortex) – một khối khí lạnh khổng lồ xoáy tròn và hạ thấp phía trên Bắc Cực. Hiện tượng này có khả năng ảnh hưởng đến kiểu thời tiết trên khắp bán cầu Bắc, thậm chí đôi khi đẩy khối khí lạnh này xuống tận 48 bang liền kề của Mỹ.
Bên cạnh khí hậu khắc nghiệt, Utqiagvik còn sở hữu một di sản văn hóa phong phú, với những di tích khảo cổ có niên đại từ tận năm 500 sau Công nguyên, theo thông tin từ New York Post và trang web của thành phố.
Hiện tượng này xảy ra do Trái Đất nghiêng 23,5 độ trên trục của mình. Điều đó có nghĩa là, trong khoảng hai tháng mỗi năm, Mặt trời sẽ hoàn toàn nằm dưới đường chân trời. Những khu vực nằm trong vòng 23,5 độ tính từ cực Bắc sẽ bị chính Trái Đất che khuất khỏi ánh sáng mặt trời khi gần đến điểm chí đông mùa đông, như báo The Washington Post đã giải thích.
Với vị trí ở vĩ độ 71,17 độ vĩ bắc, Utqiagvik nằm sâu trong Vòng Bắc Cực, nơi hiện tượng này trở nên cực đoan: khi mặt trời lặn, nó sẽ không xuất hiện trở lại trong nhiều tháng liền, định hình nên một khí hậu đặc trưng không thể nhầm lẫn.
Thật đáng kinh ngạc, gần một phần tư số ngày trong năm tại thị trấn này không có ngày nào nhiệt độ vượt quá 0°C. Mực nước biển cũng chỉ vượt trên điểm đóng băng vỏn vẹn 37% thời gian.
Trong khi mùa đông chìm trong hơn 60 ngày không ánh mặt trời trực tiếp, Utqiagvik lại được bù đắp bằng gần 3 tháng ánh sáng ban ngày liên tục vào mùa hè. Dù vậy, người dân nơi đây đã học cách thích nghi và xây dựng cuộc sống bình thường, vững vàng giữa những điều kiện thời tiết đầy thử thách.
Và một điều thú vị khác, Utqiagvik còn là mái nhà của đội bóng bầu dục nằm ở cực bắc nước Mỹ, đại diện cho trường Barrow High School trong các mùa giải.
Khoảng 13:23 giờ địa phương ngày 26/1/2026 sẽ là khoảnh khắc lịch sử, khi mặt trời cuối cùng mọc trở lại, chấm dứt thời kỳ Đêm Cực dài đằng đẵng.
