Thận – “cỗ máy lọc máu” thầm lặng, đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng điện giải, điều chỉnh huyết áp, sản xuất hormone… Nhưng bạn có biết thận của bạn đang “kêu cứu” không? ThS.BS.CKII Hà Tuấn Hùng, khoa Nội thận – Lọc máu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, chia sẻ: suy thận là “kẻ thù” âm thầm, gây tổn thương không chỉ thận mà còn nhiều cơ quan khác. May mắn thay, bạn hoàn toàn có thể chủ động bảo vệ sức khỏe thận bằng những thay đổi tích cực trong lối sống. Cùng khám phá ngay!
**1. Giữ vóc dáng lý tưởng:** Thừa cân, béo phì chính là “thủ phạm” gây áp lực lên thận, tăng nguy cơ tiểu đường và huyết áp cao – hai nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy thận. Hãy xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, kết hợp với luyện tập thể dục đều đặn để sở hữu cân nặng lý tưởng nhé!
**2. Kiểm soát đường huyết chặt chẽ:** Tiểu đường và lượng đường trong máu cao là “hung thần” gây tổn thương thận. Đường huyết cao làm hẹp và tắc nghẽn mạch máu trong thận, ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng lọc máu. Hãy tuân thủ chế độ ăn kiêng, tập luyện và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ nếu bạn đang mắc bệnh tiểu đường.
**3. Huyết áp ổn định là chìa khóa:** Huyết áp cao thường “lặng lẽ” tấn công, gây tổn thương thận mà không có triệu chứng rõ rệt. Hãy chủ động phòng ngừa bằng cách tập thể dục, ăn ít chất béo và muối, hạn chế bia rượu. Đừng quên đo huyết áp thường xuyên (sáng và tối, khi thư giãn) để theo dõi chỉ số. Mức huyết áp lý tưởng dưới 120/80 mmHg (người khỏe mạnh) và dưới 130/80 mmHg (người tiểu đường/suy thận).
**4. Nói “không” với bia rượu:** Lạm dụng bia rượu gây tổn thương nghiêm trọng cho thận. Chúng khiến thận phải làm việc quá tải, dẫn đến tổn thương lâu dài và mất cân bằng điện giải. Hãy tiết chế hoặc loại bỏ hoàn toàn bia rượu để bảo vệ sức khỏe.
**5. Vận động mỗi ngày:** Tập thể dục không chỉ giúp giữ dáng, kiểm soát huyết áp và cholesterol mà còn tăng cường sức đề kháng, cải thiện tuần hoàn máu, hỗ trợ chức năng thận hiệu quả. Hãy dành ít nhất 30 phút mỗi ngày cho các hoạt động thể chất như đi bộ, chạy bộ, bơi lội…
**6. Bữa ăn dinh dưỡng là “lá chắn” vững chắc:** Chế độ ăn giàu chất xơ, trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, protein và chất béo lành mạnh là nền tảng cho sức khỏe thận. Hạn chế đường, chất béo bão hòa, đồ ăn chế biến sẵn giàu muối. Đặc biệt, người bệnh thận cần lưu ý hạn chế protein, natri và phốt pho.
ThS.BS.CKII Hùng gợi ý một số thực phẩm tốt cho thận: súp lơ, việt quất, cá biển, ngũ cốc, thịt cá nạc… Tuy nhiên, việc lựa chọn thực phẩm giàu protein từ thực vật hay động vật cần được tư vấn bởi bác sĩ, tùy theo tình trạng sức khỏe từng người. Ưu tiên các loại thực phẩm ít phốt pho, kali, natri, chất béo bão hòa và glucose.
**7. Bỏ thuốc lá ngay lập tức:** Thuốc lá gây tổn thương mạch máu, làm giảm khả năng lọc máu của thận và tăng nguy cơ bệnh thận mạn tính. Bỏ thuốc lá là cách bảo vệ thận và sức khỏe toàn diện.
**8. Quản lý stress hiệu quả:** Căng thẳng kéo dài ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Hãy dành thời gian thư giãn bằng thiền, yoga hoặc các hoạt động giải trí yêu thích để giảm stress, cải thiện tâm trạng và bảo vệ thận hiệu quả.
**9. Uống đủ nước, nhưng đừng quá nhiều:** Nước giúp đào thải độc tố, cân bằng điện giải, giảm nguy cơ bệnh thận mạn tính. Uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày (hoặc theo dõi màu nước tiểu vàng nhạt). Tuy nhiên, không nên uống quá nhiều nước, tránh gây áp lực lên thận.
**10. Khám sức khỏe định kỳ:** Bệnh thận giai đoạn đầu thường không có triệu chứng. Khám sức khỏe định kỳ (xét nghiệm máu, nước tiểu, đo huyết áp, siêu âm) giúp phát hiện sớm bệnh. Nếu có các triệu chứng như tiểu đêm nhiều, tiểu ít/tiểu ra máu, sưng phù, mệt mỏi… hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Khám sức khỏe định kỳ, nhất là với người cao tuổi, người mắc tiểu đường, huyết áp cao, hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh thận mạn tính là vô cùng quan trọng.
